Sommige mensen zijn nooit uitgeleerd. Grexx Co-Founder ir. Erica Rietveld (1958) is er zo eentje: ze is al even met pensioen, maar behaalde onlangs toch haar bachelor Informatica aan de Open Universiteit. In haar afstudeeronderzoek vergeleek ze verschillende businessapplicatieplatforms, waaronder het Grexx Platform.

‍

Erica is één van de vijf co-founders van Grexx: samen met Pieter Hufen, Ton Romeyn, Hans de Hoog en Niels Klinkenberg richtte zij in 2000 Grexx op. In de tien jaar daarna was ze binnen Grexx actief als consultant, en daarna nog enkele jaren als voorzitter van de Raad van Commissarissen.

‍

Erica: “Ik ben natuurlijk altijd nauw betrokken geweest bij Grexx, maar ik heb niet eerder zélf gebouwd met ons platform. Als consultant was ik eerder betrokken bij de grote lijnen. In mijn OU-onderzoek vergeleek ik drie bedrijfsapplicatieplatforms, en heb ik onder andere uitgeprobeerd of ik met die drie platforms dezelfde applicatie kon bouwen en waar ik dan tegenaan liep.”

‍

Bedrijfsapplicatieplatformen (BAPs) zijn softwareomgevingen die gereedschappen en diensten bieden voor het ontwikkelen, testen, implementeren en beheren van applicaties, en die beschikbaar maken aan gebruikers. Zoals het Grexx Platform dat doet dus. In haar onderzoek vergeleek Erica de platforms iTask (ontwikkeld door Radboud Universiteit), RAP4 (ontwikkeld door Open Universiteit) en het Grexx Platform. 
‍

Visie op werk blijkt sleutelfactor

“Een van de hypotheses in mijn onderzoek is dat de visie op werk, hoe dat werk wordt georganiseerd en gemanaged, grote impact heeft op de wijze waarop een applicatie gebouwd wordt. Die hypothese is juist gebleken: de drie verschillende BAPs benaderen werkprocessen op zeer verschillende manieren, en vanuit die visie bouw je aan je applicatie. De belangrijkste factor daarin is waar de controle ligt: bij veel platforms bouw je iets waarbij de controle in het systeem zelf zit. Het systeem schrijft dan voor wat er moet gebeuren, en vervolgens voeren mensen taken uit:

‍

• Bij Business Process Management gaat het over controle over het proces, vastgelegd in een procesmodel; iTask ondersteunt deze benadering in de functionele programmeertaal iTask. 
• Bij Rule-Based Design gaat het over regels; die worden in RAP4 vastgelegd in de taal Ampersand, en het systeem zorgt ervoor dat taken worden uitgezet totdat aan alle regels wordt voldaan.

‍

In theorie kun je alle soorten werk vastleggen in een procesmodel of in regels. Maar daar zitten wel beperkingen aan. Ten eerste is het vaak niet de moeite waard om alle mogelijke situaties te vangen in procesmodellen of regels: de kosten om de laatste 5% te modelleren en te automatiseren zijn mogelijk te hoog. Als er dan geen proces is om die excessen op te vangen, betekent het niet alleen nee-verkoop, maar ook gebrek aan inzicht in de uitzonderingen en de veranderingen daarin. Ook het meegaan met kleine veranderingen wordt vaak duur, en dat wreekt zich als dat na een tijdje grote veranderingen blijken. 

‍

Ten tweede kunnen modellen en regelsets zo ingewikkeld worden, dat het management niet meer begrijpt hoe het werkt. Ik ben me mijn hele werkende leven bewust geweest van het feit dat het management van een organisatie écht moet begrijpen welk werk ze aansturen. Begrijp je niet wat de IT in jouw bedrijf doet? Dan kun je er ook geen verantwoordelijkheid voor nemen. Je hoeft de code niet te kunnen lezen, maar je moet functioneel begrijpen wat het procesmodel is, en wat de regels zijn die in de code zijn vastgelegd. Het idee van veel managers dat je de complexiteit van de echte wereld kunt vangen in één algoritme, noem ik het 100%-syndroom. Daar heb ik al veel gevechten over gevoerd.”
‍

Andere aanpak 

“En dat is precies wat het Grexx Platform heel anders aanpakt. Bij het bouwen van een applicatie beschrijf je de werkelijkheid in case types, waarmee je de chaos van het werk oppakt en daar structuur in brengt zonder voor te schrijven hoe het werk moet gebeuren. De controle over het proces ligt primair bij de medewerkers: het systeem ondersteunt mensen in hun werk. Er is geen controle door vooraf gemodelleerde processen en regels, maar wel accountability doordat de keuzes van medewerkers automatisch worden vastgelegd.

‍

Als vervolgens blijkt dat een bepaald patroon vaak voorkomt (bijvoorbeeld een bepaalde volgorde van taken), dan kunnen we dat specifieke stukje automatiseren; de medewerker hoeft het wiel dan niet opnieuw uit te vinden. Met deze beschrijvende en lerende benadering is het Grexx Platform echt een uitzondering.

‍

Ik vind het overigens wel belangrijk om aan te geven dat er geen allerbeste oplossing voor iedere situatie bestaat. Wees pragmatisch en kies verschillende tools voor verschillende type werkzaamheden, als dat passender is. Voor processen waar improvisatie en flexibiliteit belangrijk zijn, moet je het Grexx Platform hebben. Maar er zijn ook allerlei processen waarvoor Grexx simpelweg niet de beste oplossing is.

‍

Dat bleek ook uit de vergelijking die ik maakte: iTask en RAP4 zijn zeer geschikt wanneer je werk wilt modelleren dat goed te vangen is in procesmodellen of regels. Dat werkt snel en efficiënt, terwijl zo’n proces in Grexx juist relatief veel tijd kost. Het Grexx Platform is dan weer bij uitstek geschikt voor het ondersteunen van kenniswerkers, die naar eigen inzicht taken kunnen invullen in onzekere of snel veranderende situaties. In iTask en RAP4  krijg je dan enorm uitgebreide modellen om al die variatie te borgen. Terwijl je met het Grexx Platform juist relatief eenvoudig zo’n applicatie optuigt.”
‍

En wat wordt de volgende stap?

“Ik wil me verder verdiepen in architectuur, in de context van IT maar juist ook in andere vakgebieden. Het begrip en de definities van architectuur en architect als vak worden in verschillende disciplines op een verschillende manier gebruikt. Wat ik graag zou zien is dat we dat vak wat generieker maken, en daarmee ook toepasbaar op gebieden waar we dat nu niet doen; we kunnen dan ook meer leren van elkaars ervaringen. Weer een heel andere richting dan dit afstudeeronderzoek, met toch ook wat raakvlakken.

‍

Ik weet nog niet precies in welke vorm ik hiermee aan de slag ga. Ik ben universitair docent geweest, maar met compensatie omdat ik niet gepromoveerd ben. En vanuit die insteek ben ik ooit begonnen aan een dissertatie rondom architectuur. Wellicht maak ik het zo ook af. Maar misschien wordt het ook gewoon een privé-project, dat kan ook. Ik kijk er in ieder geval naar uit om me hier verder in te verdiepen.”

‍Benieuwd hoe het zit met die case types, en hoe het Grexx Platform je faciliteert in het digitaliseren van je organisatie? Lees ons whitepaper, plan een demo of probeer een free trial.

‍